Kiedy wprowadzono w Wielkiej Brytanii pałkę teleskopową?

W 1996 roku. Do tego momentu policja angielska była wyposażona w sztywne pałki akrylowe o długości 22 cali (ok. 55 cm) i 24 cali (ok. 60 cm) oraz miękkie pałki gumowe o długości 26 cali (ok. 65 cm). Jednak, jak wynikało z analizy zagrożeń, policjanci po przybyciu na miejsce interwencji często zostawiali je w samochodach, a tym samym stawali się łatwym celem dla nożowników, ponieważ nie posiadali na swoim wyposażeniu broni palnej.

Jak zdobywano pierwsze doświadczenia szkoleniowe?
Aby uzyskać autoryzację na szkolenie, pierwszą grupę wytypowanych instruktorów wysłano do USA do fi rm ASP oraz Monadnok na 2-tygodniowe szkolenie. Następnie, w oparciu o zdobyte doświadczenie, stworzono indywidualny styl szkolenia, który drogą kaskadową był przekazywany jednostkom szkoleniowym niższych szczebli.

Jak długo słuchacze kursu podstawowego muszą ćwiczyć pałką teleskopową, aby zdobyć stosowne umiejętności?
Na cały program szkolenia z wykorzystania środków przymusu bezpośredniego, w tym siły fizycznej, gazu, kajdanek i pałki teleskopowej, łącznie przeznaczono 30 godzin – z tego na samą pałkę teleskopową przypada, niestety, tylko 2,5 godziny.
Ponieważ nie jest to dużo, szkolenie ograniczono tylko do nauki technik podstawowych, ze szczególnym uwzględnieniem technik defensywnych, takich jak uderzenia pałką złożoną i rozwiniętą, pchnięcia i odepchnięcia.

Jakie są uregulowania prawne użycia tego środka przymusu bezpośredniego?
U nas nie ma katalogu przypadków jej użycia. Policjant sam ocenia sytuację i sam decyduje o wyborze i zastosowaniu odpowiedniej techniki, a w przypadku nadużycia siły (np. skarga poszkodowanego, uszczerbek na jego zdrowiu lub mieniu, jak też wykrycie śladów krwi na pałce) sprawę bada prokurator, który za punkt wyjścia do analizy zdarzenia bierze program szkolenia. Tym samym już od początku służby uczy się policjanta: myślenia, samodzielności oraz odpowiedzialności za swoje czyny. Dzięki temu przez 12 lat nie odnotowano większych incydentów. Należy jednak pamiętać, że każde wyjęcie pałki powinno być uzasadnione, a policjant musi fakt ten odnotować w notatniku służbowym – nawet, jeśli jej nie użył.

Które miejsca na ciele napastnika można atakować?
W sytuacji zagrożenia życia i zdrowia policjant może użyć pałki bez ograniczeń, bo jego życie i zdrowie jest ważniejsze od życia i zdrowia przestępcy. Natomiast w sytuacjach mniej ekstremalnych dobór techniki powinien być adekwatny do sytuacji, ale jednocześnie na tyle skuteczny, aby napastnik pozbył się złudzeń co do skuteczności działania policji. Proszę też pamiętać, że angielscy policjanci – oprócz specjalnie przeszkolonych grup specjalnych – nie są wyposażeni w broń palną, więc pałka pozostaje w ich rękach środkiem niemalże ostatecznym.

A co z pałką typu tonfa, powszechnie używaną przez większość formacji policyjnych na świecie?
Była testowana, jednak jest zbyt trudna w użyciu, szczególnie, jeśli na jej szkolenie przeznaczy się niewystarczającą liczbę godzin. Jednakże w Anglii tonfy używane są przez służby więzienne, policję która chroni metro oraz służbę ochrony kolei.

Z constablem Danielem Killenem, szkoleniowcem z zakresu technik interwencji brytyjskiej Police Head Quarters (Komendy Głównej) w Londynie, rozmawia Jan Dobrzyjałowski.
Kwartalnik Policyjny 1/2008